Themaberaad lokale democratie op 16 mei 2024

Themaberaad van de democratiecirkel van het Ministerie van de Toekomst

Donderdag 16 mei 2024 / 13.00-17.00 uur

Huis voor Actief Burgerschap / Bibliotheek Neude Utrecht

Het Ministerie van de Toekomst agendeert en activeert als bottom-up beweging het langetermijn-denken en handelen in de Nederlandse samenleving. Dat doen we als netwerk van verbeelders, begrijpers en doeners die door heel Nederland werken aan plekberaden voor de toekomst, themaberaden en interventies.

Bij het themaberaad wordt de toekomst van een onderwerp verkend door een themacirkel waarin circa twintig begrijpers, doeners en verbeelders bijeenkomen. Vanuit sociale, economische of ecologische invalshoeken bereiden zij samen een themaberaad voor.

Versterken lokale democratie

Tijdens het themaberaad op 16 mei 2024 gaat de democratiecirkel aan de slag met de vraag hoe de lokale democratie kan worden versterkt en ondersteund. Met lokaal bedoelen we het schaalniveau van een wijk, dorp of gebied. Hoe kunnen in de lokale politieke besluitvorming de stemmen en belangen van (toekomstige) bewoners, beter worden verankerd? Op dit schaalniveau komen veel thema’s en samenhangende transities samen, zoals wonen, energie of zorg. Allemaal stevige transitie-opgaves die om een lokale vertaling vragen. Maar hoe doe je dat democratisch èn met oog voor toekomstige generaties?

Methodes voor lokale democratie

Tijdens het themaberaad op 16 mei 2024 gaan we op zoek naar methodes die op lokaal niveau kunnen helpen de democratie te vergroten. Daartoe zijn al veel instrumenten beschikbaar. De vraag is, hoe kunnen die beter in samenhang worden toegepast Voorbeelden van instrumenten op lokaal niveau, denk aan: plekberaden (met lotingmethodes), toekomst-ambassadeurs (generatietoets), communicatiemiddelen (buurtapps, dorpskrant), samenwerkingen met maatschappelijke partners (zoals bibliotheken), samenwerkingsmodellen (zoals de taakdemocratie), bottom up georganiseerde voorzieningen (zoals energie en voedsel) en organisatievormen (zoals gebiedscoöperaties).

Beoogd resultaat

Het resultaat van het thema-beraad kan in de vorm van een advies/manifest worden aangeboden aan alle Nederlandse gemeenten, mogelijk als opmaat naar de gemeenteverkiezingen van 2026. Het zou een concreet aanbod kunnen zijn met een plek in de nieuw te vormen coalities (2026-2030). Tijdens het themaberaad op 16 mei 2024 zullen we de beoogde resultaten, en een vorm voor output en impact samen bespreken.

Agenda 16 mei 2024 / 13.00 – 17.00

13.00 uur: Introductie

Waarom, wat en hoe van het Ministerie van de Toekomst

13.10 uur: Waarom dit themaberaad democratie?

Inclusief de focus op de lokale en sublokale context van democratie (wijk, dorp, gebied)..

13.15 uur: Tijdreisoefening

Inleiding op het langetermijndenken. Hoe kun je kijken naar de toekomst? We gaan ons verplaatsen naar Rudzegea in 2050.

13.30 uur: Oefening taakdemocratie

Wat zijn de brede welvaart-opgaven waar Rudzegea sinds 2024 mee heeft gewerkt nu we in 2050 zijn? Hoe werden opgaven vanaf toen gewogen en de balans gezocht tussen ecologie, sociaal-cultureel of de economie? Hoe slaagde Rudzegea erin uit dilemma’s een transitie-agenda te maken die verenigde in plaats van verdeelde?

In deze oefening zijn opgaven en dilemma’s ons oefenmateriaal. De echte vraag is welke vorm van democratie ons helpt als er lastige keuzes voor de verre toekomst gemaakt moeten worden.

14.15 uur: Waardenmodel democratie

Zoeken naar het toekomstig democratisch kompas op lokaal niveau Welke democratische uitgangspunten/waarden horen bij de lokale context?

15.00 uur: Pauze

15.15 uur: Democratisch kompas verbinden aan lokale opgaven

We willen kijken op welke manier het democratisch kompas praktisch wordt in de context van een concrete lokale casus. Hoe vertalen die democratische waarden zich naar lokale opgaven zoals energie en zorg? Wat zijn dan do’s en dont’s? Welke democratische werkvormen zijn nodig om lokaal te kunnen meedoen om uiteindelijk de brede welvaart opgave van Rudzegea op weg naar 2050 gerealiseerd te krijgen?

We gebruiken hiervoor de X-kromme (Loorbach). Wat moeten we democratisch gaan laden en waar moeten we afscheid van nemen?

16.00 uur: Consolidatie

Tijdens een brainstorm consolideren we 10 punten, als advies geformuleerd.

16.30 uur: Afsluiting en vervolgstappen

Lees hier de notities en uitgangspunten terug van de democratiecirkel

Aanmelden graag via deze link

Datum: Donderdag 16 mei 2024 / 13.00-17.00 uur

Locatie: Huis voor Actief Burgerschap

Bibliotheek Neude Utrecht

Voor vragen, mail graag naar Klaas Sietse Spoelstra: klaassietse@nij-sicht.nl