Reflecties op de Week voor Toekomstige Generaties in 2023

De Week voor Toekomstige Generaties wordt sinds 2022 ten behoeve van beslissingen voor het welzijn van toekomstige generaties georganiseerd. We vierden in de Week voor Toekomstige Generaties wat we door het jaar heen doen voor hen die nog geboren moeten worden in 2050 of zelfs 2123. Hoe nemen we het welzijn van hen die nog geboren moeten worden mee in houdbare beslissingen? Zij hebben nog geen rechten of stem en vormen nog geen onderdeel van besluitvorming, verankerd en geborgd in wet- en regelgeving. Lees mee met de reflecties en geleerde lessen!

Participatieve beweging voor de generaties na ons

De toekomst ligt in onze handen, goede voorouders. Door ‘bottom-up’ te werken, beogen we systeemverandering in formele instituties op gemeentelijk en provinciaal niveau. Het probleem dat met dit project wordt aangekaart is dat er geen rekening wordt gehouden met het belang en de rechten van toekomstige generaties in onze huidige lokale besluitvorming.

Tweede natuur in Toekomstdenken

Voor de editie in 2023 wilde het Lab Toekomstige Generaties (Lab TG) samen met het Ministerie van de Toekomst en The Turn Club een mooie campagne met een krachtige impuls voor het Toekomstdenken in het hele land. Doelstelling was om de stem en rechten van toekomstige generaties in 30+ initiatieven te laten klinken, door principes van onderop te organiseren, door vertrouwen en door participatief vermogen te creëren, in samenwerking met maatschappelijke organisaties en initiatiefnemers. Het doel: Toekomstdenken als tweede natuur in besluitvorming.

Toekomstige Generaties. Hoe … denk, praat, besluit, leer, voel jij erover?

Het kernconcept voor het project werd in de zomer voorbereid en uitgewerkt, in samenwerking met trainees bij het Lab Toekomstige Generaties. Voor dit doel werden leuke filmpjes door het LabTG gemaakt, zowel bij de aankondiging van de campagne (begin september), de opening tijdens de Nationale Ministerraad, de start van de Week TG en de compilatie van de activiteiten voor- na en tijdens de Week TG. Hoe nemen we het welzijn van toekomstige generaties mee in besluiten? De agenda van alle initiatiefnemers werd door en voor de deelnemende ambassadeurs voor de toekomst ingericht. Kijk op de agenda voor het overzicht van de 30+ initiatieven die in de Week TG ontstaan zijn.

Belangrijkste lessen voor de Week voor Toekomstige Generaties

  1. Er is sprake van groeiend bereik: steeds meer burgers hebben door dat ze zelf ook wat kunnen doen. Iets dat niet per se activistisch is, maar je recht. Doordat de groep groter groeit, loopt de druk op en worden systemen herzien (missie, manieren van werken enz.).
  2. Dit krachtige verhaal, taal en systeem voor Toekomstdenken blijkt essentieel om (samen opnieuw) te besluiten wat van waarde is en waar gezamenlijke grond is om naar lange termijn oplossingen te kijken. Om deze landelijke beweging verder te laten groeien en volwassen te maken is experimenteren nodig. Lange termijn denken, korte termijn doen.
  3. Het blijkt geschikt en gewenst om met de lage- en midden overheid verder aan de slag te gaan in de missie voor de concrete verankering en borging van lange termijn wet- en regelgeving. Want, beleid(stromingen) en nabije medewerkers delen wel de missie en strategie in Brede Welvaart. Indien zij niet worden betrokken dreigt Toekomstdenken niet te bestendigen, mist het borgen en verankering in wet- en regelgeving.
  4. Begin met en door de overheid zodat soft-space (informele deel van de samenleving) kan samenwerken met hard-space (formele machtsstructuren bijv. in de overheid).
  5. Waardoor inwoners en beleidsmedewerkers elkaar in gezamenlijke grond kunnen gaan vinden voor een congruente (proces) houding- en inhoudelijke werkwijze voor lange termijn toekomstbeelden; agenda’s in lange termijn en besluiten voor korte termijn;
  6. De mogelijkheden in Toekomstdenken mbt. principes en handvatten zullen op de werktafel gedeeld en uitgewerkt worden. Dit wordt gewaardeerd en is gewild. Via Toekomstsessies waarin lange termijn denken met oog op Brede Welvaart helder wordt. In gemeenten is er behoefte aan praktische handvatten, op regionaal en provinciaal niveau is er behoefte aan verkennen van Toekomstdenken en betekenis in taak- en rol.
  7. Er is meer aandacht voor beleid (nodig)! Door een gedeeld traject op elkaar te laten aansluiten en doorbouwen. Het ‘mag niet’ bij een event blijven in toekomstverkenningen en scenario’s, bij de opgaven in gemeenten en provincies tav. verankering en borging. Lees het hele verslag en de conclusies op de website van het Lab Toekomstige Generaties.